Ажы бий

Тилеке бий уулу (торолгон ошондой эле олгон жылы белгисиз) - 18-кылымынын экинчи жарымындагы саясий ишмер, Алай жана Фергана жергелериндеги саясаттагы окуяларга жигердуу катышкан кыргыз тоболу. Адыгине уруусунан чыккан баргы уругунан болот. Кытайдын тарых булактарына кайрылсак 1759-жылы июнь айларында Ажы бий тушунда торт кыргыз бийи Кокон шаарын башчылык кылган Ирдана бий менен сырткы душмандарга каршы чогуу болууга буйрулган достук келишим тузгондугу жонундо айтылат. 1760-ж. Алайда тонолгон Кокон копосторун ишин шылтоолоп Ирдана бий Ош, Озгон шаарларына жортууга барган. Ажы бий жооп катары 1761-ж. Кокон хандыгына жасалган ийгиликсиз жортуудан кайра Алай жергесине чегинген. Кытайга жергесине элчи Элэтаодини жонотуп, Кокон бийин тартипке чакырган.

Ал жердеги кыргыз эли ынтымак-биримдикке келе башташкандыктан, Ирдана бий Озгон ошондой эле Оштон оз каалосу менен чыгып кеткен. 1764-ж. жазында Ирдана бийдин Оротободогу чыр-чатактарга алагды болуп жатканынан пайдаланып, Ажы бий Коконго жортуул жасаган. Ал жортуул ийгилиги жок аяктап, согушта жарадар болгон Ажы бий Ирдана бийге туткун болгон, башка маалымат булактары боюнча боштондукка чыгарылган, дагы бир версия боюнча дарга асылган.