Макал лакаптар жыйнагы (Э)

Э тамгасына кыргызча макал лакаптар жыйнагы — бул жыйнакта билим, ден-соолук, адамдар, мекен, жамандык-жакшылык, кыз-жигит, эрди-катын, эл башчылары, жаныбарлар, эмгек, акылдуулук, пайда-пайдасыз, тил, эне-ата, акыйкаттык жана башка көптөгөн турмуш-тиричиликке байланышкан кыргыз эл макал лакаптарын жыйнадык.

Достор Э тамгасына болгон макал лакаптар аз, ошондуктан бул бөлүмдү толуктоого силерди чакырабыз, пикир жазуу формасына Э тамгасынан башталган макалдарды кошсоңуз болот. Заманбап, жаңы макалдар дагы жаза бергиле, макалар элдики.

Э

• Эбепке — себеп, эгиз улакка — айры шыбак.
• Эби бар иш бүтүрөт, кеби бар сөз бүтүрөт.
• Эбин тапкан — эки ичет, эңсеси каткан — бир ичет.
• Эбин тапкан эки жейт.
• Эгер адамзат жай менен кыш, ысык менен суук, ачуу менен таттууну көрбөсө, бул чиркин бир катырган сүрөт эмеспи.
• Эгиз козудай болуп.
• Эгизден төл өсөт, эмгек менен эр өсөт.
• Эгилбеген жер жетим, элинен алыстаган эр жетим.
• Эгин айдоо — байлык айдоо.
• Эгин көп болуп эки жыл ичпейт, төө көп болуп конокко сойбойт.
• Эгин сатсаң — орооңон сат, мал сатсаң — корооңон сат.
• Эгин эгип мал бакпаптыр, эптеп — септеп жан сактаптыр.
• Эгиндин барар жери — тегирмен.
• Эгиндин жайын эккен билет, арабанын жайын чеккен билет.
• Эгинчи жоодо тынат, балыкчы доодо тынат.
• Эже кийгенди сиңди киет.
• Эжекем эрге тийди, эскиси мага тийди.
• Эжекеме ишенип, эрсиз калдым.
• Эжелүү кызга — тон кайда, эчкилүү койго — суу кайда.
• Эжени көрүп сиңди өсөт, аганы көрүп ини өсөт.
• Эжесин чапса балаңыз, энесин урам дегени.
• Эзелден душман журтту тууган кылуу — бул эң бийик сыймык.
• Эзелден желки тон болбойт, эптесең жээн эл болбойт.
• Эке — токо катындай, эски токум батындай.
• Эки арамза дос болбойт.
• Эки ат минген кеч калбайт, элдүү түлкү ач болбойт.
• Эки атаны төрткө бөлгөн кол башчы жоодон өлөт.
• Эки аяктуу адам түгүл, төрт аяктуу мал аксайт.
• Эки аяктуудан бажа таттуу, төрт аяктуудан бото таттуу.
• Эки аял — базар, үч аял — жарманке.
• Эки баатыр эрегишсе, бирөө калат, бирөө өлөт.
• Эки бай куда болсо — жорго алышат, эки кедей куда болсо — дорбо алышат.
• Эки бай куда бөлсө — жорго алышат, эки кедей куда болсо — дорбо алышат.
• Эки байдын ортосундагы кедей байыбайт.
• Эки бакыр — бир тукур.
• Эки бээлүү — эл сактайт, жалгыз бээлүү — жан сактайт.
• Эки доо бир келсе амалыңдын кеткени, эки оору бир келсе ажалыңдын жеткени.
• Эки дөө кагылышса, орто жерде кара чымын кырылат.
• Эки жагыңа байкап иш кыл, жылкыңа карап ышкыр.
• Эки жакшы баш кошсо — тунук суудай, эки жаман баш кошсо — ылай суудай.
• Эки жакшы баш кошсо — ырыс, бир жаман менен бир жакшы баш кошсо — дурус, эки жаман баш кошсо — күн сайын уруш.
• Эки жакшы бир жайлоого чыкса — кудалашып түшөт, эки жаман бир жайлоого чыкса — кубалашып түшөт.
• Эки жакшы кас болбойт, эки жаман дос болбойт.
• Эки жакшы кошулса бирин-бири кыйышпайт, эки жаман кошулса кең дүйнөгө сыйышпайт.
• Эки жаман таарынышса — амандашпайт, эки жакшы таарынышса — жамандашпайт.
• Эки жаманга олжо түшүптүр, аны биле албай топко түшүптүр.
• Эки жарты бир бүтүн — эптүү кыздын калыңы, сексен жылкы, сегиз төө — септүү кыздын калыңы.
• Эки жинди бир кетти — эсен барып, соо келсин.
• Эки жол айры болсо, иттин башы каңгы болот.
• Эки жоо беттешсе, коркогу мурда кол салат.
• Эки жүздүү эл бузат.
• Эки кайталанган сөздүн ээси табылбайт.
• Эки катын аламын деп, не балаага калыпмын.
• Эки катын алганча, эки каптал чай керек, эки семиз бээ керек.
• Эки кеменин башын кармаган сууга кетет.
• Эки киши күнөөкөр болсо, бир киши — данакер.
• Эки коёнду кууган бирин да кармай албайт.
• Эки кочкордун башы бир казанга сыйбайт.
• Эки кочкордун башы бир казанда кайнабайт.
• Эки көздүн бири жоо чыккан заман.
• Эки кузгун жөөлөшсө, бир каргага жем болот.
• Эки күнгө ээси бербейт, бир күнгө өгүз өлбөйт.
• Эки кыз — эрмек көп.
• Эки кылыч бир кынга сыйбайт.
• Эки кырчаңгы бир токойдон табышат.
• Эки молдо — бир киши, бир молдо — жарты киши.
• Эки нар жөөлөшсө ортосунда кара чымын кырылат.
• Эки нар жөөлөшсө, ортодогу бейажал чымын өлөт.
• Эки ой бир көөдөнгө сыйбайт.
• Эки ойлоп, бир сүйлө.
• Эки ооз бириксе, жалгыз ооз тим турат.
• Эки оору бир келсе — ажалыңдын жеткени, эки доочу бир келсе — абийириңдин кеткени.
• Эки өчтүүнү бир күчтүү кошуптур.
• Эки сарыдан маймылча тууйт, эки карадан каргача тууйт.
• Эки таш беттешкен жерде — күкүм, эки дос беттешкен жерде — бүтүм.
• Эки текем бир букача жок бекен.
• Эки тентек элге сыйбайт.
• Эки тизгин, бир чылбыр, эл башкарган жигитте.
• Эки тизгин, бир чылбыр, эптүү киши колунда.
• Эки тоо кошулбайт, эки киши көрүшөт.
• Эки тоо кошулбайт, эки эл кошулат.
• Эки тоонун башын эңсеген кийик ачтан өлүптүр.
• Эки тоонун чөбүн самаган кийик ач калат (же ачтан өлүптүр).
• Эки тоонун чөбүн самаган кийик ач калат.
• Эки тоонун чөбүн самаган теке ачка келет.
• Эки туйгун качырса, каздын шору.
• Эки уй баккандын үйү — айран, эки аял алгандын үйү — ойрон.
• Эки уйлуунун үйү — айран, эки аялдуунун үйү — ойрон.
• Эки уулдуу кишинин өлөөр — өлбөс жаны бар.
• Эки чанач, бир козу — эр жигиттин жолдошу.
• Эки шумкар талашса, бир кузгунга (же каргага) жем болот.
• Эки эл тарап болсо, эптүүжигит катын алат.
• Эки эр бириксе бийик дабан, бел ашат.
• Эки эр өлтүргөн бир эр өлтүргөндү кандуу моюн дейт.
• Эки эргежелге дүйнө тар.
• Эки эрдин достугу, бир белден ашырат, эки элдин достугу, миң белден ашырат.
• Эки эчкиң болсо, үйүң толо быштак, эки аялың болсо, үйүң толо мушташ.
• Экинчи эне — мугалим.
• Экөө келжиресе, үчүнчүсү болбо.
• Экөөгө бирөө бата албайт.
• Экөөнө бирөө бата албайт, аттууга жөө жете албайт.
• Экөөнө бирөө бата албайт.
• Экпесеңжер кысыр, асырабасаң кол кысыр.
• Эксең эгин, ичерсиң тегин.
• Эл — башы менен, тоо — ташы менен, аяк — ашы менен.
• Эл - көл, элди билбес чөл.
• Эл - мазар, элден безген — азар.
• Эл - мазар, элден чыккан - азар.
• Эл — мазар, элден чыккан (же кеткен) — азар.
• Эл - ыйык, элден чыккан - суюк.
• Эл - ырыстын киндиги, эр - ырыстын коргону.
• Эл - эл болду, Элебай акем не болду.
• Эл - эне, жер — ата.
• Эл (көп) менен көргөнгө, кабак салбай, кайрат кыл.
• Эл айтат, демек эп айтат.
• Эл айтпайт, эл айтканда кем айтпайт.
• Эл акылсыз бөлбөйт, көл казсыз болбойт.
• Эл аралаган сынчы болот, жыгач араалаган үйчү болот.
• Эл байлыгынан жер байлыгы.
• Эл байынан жер байы (көп).
• Эл байынан жер байы артык.
• Эл бар жерде — жеңиш бар.
• Эл бар жерде сөз бар.
• Эл башчылар достошсо, бактысы болот журтунун.
• Эл башы болгуча, суу башы бол.
• Эл башы болмок оңой, эл баштамак кыйын.
• Эл башына түшкөн күн, эр башына түшкөн түн.
• Эл бийлөөгө амал керек миң — түмөн, ошентсе гана ачылмакчы түн — туман.
• Эл болбосо, эр болбойт.
• Эл дарбыса, эшек кошо дарбыйт.
• Эл деген киши ээрден түшпөйт.
• Эл дөөлөтү — эмгек, эмгек баарын жеңмек.
• Эл жакалай конбосо, бетегелүү бел карып.
• Эл жасаса жүрөгүм ооруйт, өзүм жасасам белим ооруйт.
• Эл -жердин гүлү.
• Эл жоосуз болбойт, жер тоосуз болбойт.
• Эл ичи — өнөр кенчи.
• Эл ичи алтын бешик.
• Эл ичинде эл жүрөт, эт ичинде курт жүрөт.
• Эл камын ойлоп башкаргандык — кеменгердик.
• Эл каргаса, жерге батпайт.
• Эл кимден корксо, ошонун кулу боло берет.
• Эл көзү — сынчы.
• Эл көрбөгөн шумдукка, эл көрбөгөн жаза керек.
• Эл көркү — мал, өзөн көркү — тал.
• Эл кулагы — элүү.
• Эл мактабаган кыз эрсиз калат.
• Эл макул тапканды, эр макул табат.
• Эл макулга сен да макул.
• Эл менен көргөнгө, кабак салбай кайрат кыл.
• Эл менен көтөргөн жүк жерде калбайт.
• Эл менен эр көгөрөт, суу менен жер көгөрөт.
• Эл менен эрегишпе, эр (же баатыр) менен жоолашпа.
• Эл намысы — эр намысы.
• Эл оозу элек, же эл оозунда элек жок.
• Эл оозуна калкан коё албайсың.
• Эл оозунда элек жок.
• Эл өмүрүн үлгү туткан киши караңгыда чырактуу.
• Эл сагынбас эр болбос, жер (же үйрүн) сагынбас ат болбос.
• Эл сагынбас эр болбос, үйүрүн сагынбас ат болбос.
• Эл сүйгөндөй досуң болсун, жер сүйгөндөй кошуң болсун.
• Эл сүйгөндөй досуң болсун.
• Эл сыйлаган адам эшикке жатпайт.
• Эл тагдырына кол көтөргөндүк — текебердик.
• Эл тарткан азапты эл менен кошо тарт.
• Эл үмүтүн эр актайт, эр атагын эл сактайт.
• Эл үчүн жашагың келсе, элден үйрөн.
• Эл үчүн кылган жакшылык эбилип жерге түшпөс.
• Эл үчүн эзил, калк үчүн кыйнал.
• Эл четинде жоо жоолап, курман болгон жигитти, өлдү деген жалган кеп.
• Эл четине жоо келсе жан аяган жигитпи.
• Эл четине жоо келсе, (эл башына күн түшсө) жан аяган жигитпи, жакшы көргөн досунан, (эр башына иш түшсө), мал аяган жигитпи.
• Эл ыйык — элден чыккан суюк.
• Эл ынтымагы — бийик дувал.
• Эл ырысын — эл таңдайт.
• Эл элге батса, үй үйгө батпайт.
• Эл эмгегин жебегин, жегенден жетөө болбойсуң.
• Эл эмне болсо, сен да ошо болосуң.
• Эл энчисин жеп алып сары ооруга баткан бар.
• Элге (эрге) кылган жакшылык жерде калбайт.
• Элге берген куруттан мени эмне куруттуң.
• Элге жаап өтсө, мага таамп өтөт.
• Элге караганга эл да аркасын салбайт.
• Элге кызмат эткениң, улуу урматка жеткениң.
• Элге кылган жакшылык жерде калбайт.
• Элге ылайык эр туулат, эрге ылайык ат туулат.
• Элге эл кошулган — дөөлөт, элден эл бөлүнгөн — мээнет.
• Элге эл кошулса — дөөлөт, элден эл кетсе — мээнет.
• Элге эмгек кылган өсөт, эл эрдикке кошот.
• Элге эр кымбат, эрге эл менен жер кымбат.
• Элден безген эр эмес, жоодон качкан шер эмес.
• Элден чыккан азамат — Эл деп иштеп агарат.
• Элдештирмек — элчилден, жоолаштырмак — жуучудан.
• Элди баккан жер өлбөйт, эр төрөгөн эл өлбөйт.
• Элди да үйрөт, элден да үйрөн.
• Элди жеңүү мүмкүн эмес.
• Элди сөкпө, ырыскыңды төкпө.
• Элди сүйгөн — озоор, элден качкан — тозоор.
• Элди таттуу кылган кыз, тамакты таттуу кылган туз.
• Элди үйрөткөн, элден үйрөнөт.
• Элдин — элчиси, тондун — топчусу.
• Элдин алтынын алба, алкышын ал.
• Элдин байманалуу жашашы, падышанын ниетине жараша.
• Элдин даңкын эл билет, дыйкандын даңкын жер билет.
• Элдин жолу кенен жол ээрчиген киши адашпайт.
• Элдин иши эрдин мойнунда, эрдин иши элдин мойнунда.
• Элдин көзү көп (болот).
• Элдин көөнүн оорутпа, аттын жонун оорутпа.
• Элдин салты — атанын наркы.
• Элдин сөзү элде калсын, душмандын сөзүжерде калсын.
• Элдин тили — эм.
• Элдин уурусунан, жердин уурусу жаман.
• Элдин эки тиреги бар, биринчиси — акылман, экинчиси — баатыр.
• Элдин элчилиги, журттун журтчулугу — даңаза.
• Элдин эриши элден, аркагы жолдон.
• Элдүү түлкү ачка өлбөйт.
• Элдүүжерде ууру бар, тоолуу жерде бөрү бар.
• Элдүүжерде элек бар, катындуу жерде челек бар.
• Элдүүжерде элек бар.
• Элебай элге теңелет, эчки койго теңелет.
• Элек сурап барып, эрге тийип кетигггир.
• Элек сурап келем деп, эрге тийип кетиптир.
• Эли байдын, өзү бай.
• Эли журтуң болбосо, ай — күнүңдөн не пайда.
• Эли тозмоюн эл кадыры билинбейт, жери тозмоюн жер кадыры билинбейт.
• Эли-журтуң болбосо, ай, күнүңдөн не пайда.
• Эликти көрсөң атып өт, селдени көрсөң качып өт.
• Эликти көрсөң атып өт.
• Эликтин мойнун ок кесет, эрдин мойнун жок кесет.
• Элин коргоп жоо сайган баатыр атка конот.
• Элин коргоп, жоо сайган — баатыр аталат.
• Элин сагынбас эр болбос, үйрүн сагынбас ат болбос.
• Элин сыйлабаган тилин жерийт.
• Элине арка болуучу уул — эки миздүү шап (канжар).
• Элине арка болчу уул эки миздүү шап канжар.
• Элине моюшкан азамат душманына тизе бүкпөс.
• Элинен безген эр оңбос, көлүнөн безген каз оңбос.
• Элинен качканды бөрү жейт.
• Элиң барда жардымын дебе, мекениң барда шордуумун дебе.
• Элиң барда шордуумун дебе, мекениң барда жардымын дебе.
• Элиң сынганы — белиң сынганы.
• Элиң түлкү болсо түлкү бол, бөрү болсо бөрү бол.
• Элиңде жаманың болсо — эрмегиң ошол.
• Элиңде тынчтык жок болсо, алдыңдан таяр алтын так.
• Элиңди жаман көрсөң, элге кантип батасың, жериңди жаман көрсөң, көргө кантип батасың.
• Элпек болсоң элиң сүйөт, курбу — курдаш теңиң сүйөт.
• Элсиз түлкү ачка өлөт.
• Элүү жылда эл жаңы.
• Элүүжылда — эл жаңырат, жүз жылда — жер жаңырат.
• Элүүжылда — эл жаңырат, жүз жылда — казан.
• Элчиге өлүм жок.
• Эмгеги аздын — өнмөгү аз (же эмгек аздан өнмөк аз).
• Эмгегине карай өнмөгү.
• Эмгегинен бакыт тапкан адам — чыныгы сулуу адам.
• Эмгегиң адал болсо татканың таттуу болор.
• Эмгегиң катуу болсо, тапканың таттуу болор.
• Эмгегиң менен элге жак, кор кылбай асыл жанды бак.
• Эмгегиң шаңдуу болсо, жегениң майлуу болот.
• Эмгегиңден баар тапсаң мартабаң көтөрүлөт.
• Эмгегиңден баар тапсаң, мартабаң чоңоёт.
• Эмгек — азоо ат, максат — аны үйрөтүш.
• Эмгек — дайра, билим — кеме.
• Эмгек — чыйралтат, өмүр — үйрөтөт.
• Эмгек — эрдин көркү, эр — элдин көркү.
• Эмгек адамдын үзүрү.
• Эмгек аздан өнмөк.
• Эмгек бар жерде жылыш бар, жылыш бар жерде ырыс бар.
• Эмгек бар жерден дөөлөт күт.
• Эмгек даңкка жеткизет.
• Эмгек жокко жеткизет, эрикпей кетменди алгын колуңа.
• Эмгек кылбай эр оңбос, бириндеген эл болбос.
• Эмгек кылсаң — өнмөк бар.
• Эмгек кылсаң жашыңдан, дөөлөт кетпейт башыңдан.
• Эмгек кылсаң эринбей, тоет кардың тиленбей.
• Эмгек менен эр көгөрөт.
• Эмгек эрдикке жеткирет, эрдик элдикке жеткирет.
• Эмгек этсең эмерсин.
• Эмгексиз бакыт — тузу жок тамактай.
• Эмгексиз киреше — бетке чиркөө.
• Эмгексиз тапкан мал эсепсиз кетет.
• Эмгексизге ыракат жок.
• Эмгектен арыктаган, түшүмүнө семирет.
• Эмгектен булчуң чыңалат, эринчээкке конбос бак.
• Эмгектен качсаң — дөңгөккө.
• Эмгектеп жылсаң да эртеңиңе умтул.
• Эмгекти барктасаң, эмгек сени барктайт.
• Эмгекти көрбөгөн — ыракаттын кадырын билбейт.
• Эмгектин деңгээлин мезгил тастыктайт.
• Эмгектин көркү ыракат, эринчээкке конбос бак.
• Эмгектин наны таттуу, жалкоонун жаны таттуу.
• Эмгектин түбү — ыракат, эринчээкке конбойт бак.
• Эмгектүү (же жазган) кулда чарчоо жок.
• Эмгектүүнүн — наны таттуу, жалкоонун — жаны таттуу.
• Эмгектүүнүн аты калат, эселектин даты калат.
• Эмгекчил кулда чарчоо жок.
• Эмгекчил таң атаарын күтөт, жалкоо күн батаарын күтөт.
• Эмгекчинин — эмгеги байлык, билимдүүнүн — пикири байлык.
• Эмдик боз минсең, оозун тарт, элдүү жерде тилиң тарт.
• Эмнени эксең, ошону оросуң.
• Эмчектен артык эм жок, кайраттан артык дем жок.
• Эмчинин өз эми өзүнө түшпөйт.
• Эне — тоодогу булак, бала — чөлдөгү кулан.
• Эне адаты — кызга үлгү.
• Эне көөнү — бешикте, бала көөнү — эшикте.
• Эне өлсө — төркүн жок, ата өлсө — тууган жок.
• Эне өлсө, төркүндөн кадыр кетет.
• Эне сабырында чек жок.
• Эне сүтүн актоо — унутулгус карыз.
• Эне сыйлаган элине жагат.
• Эне сыры — кызында, ата сыры — уулунда.
• Эне тилин билбеген элин сүйүп жарытпайт, эне тилин сүйбөгөн, эси жогун аныктайт.
• Эне тыйбас кыздан түңүл, ата тыйбас уулдан түңүл.
• Эне элжиресе — өпкө-боорун чабат, баласы акылдуу болсо — ысык мээрим табат.
• Энеге баланын алалыгы жок.
• Энеге жакканың — балалык, элге жакканың — адамдык.
• Энеден сүт ич, акылмандан акыл ич.
• Энелүү баланын өзү ток, энесиз баланын көзү ток.
• энем өлсө — өлсүн, энемди көргөн өлбөсүн.
• Энени көрүп кыз өсөт, атаны көрүп уул өсөт.
• Энени көрүп кыз өсөт, эжени көрүп сиңди өсөт.
• Эненин колунан — кыз тойбойт, эрдин колунан — куш тойбойт.
• Эненин көөнү балада, баланын көөнү талаада.
• Эненин сөзү — нур, атанын сөзү — ур.
• Эненин тогуз уулу болсо да көп көрбөйт.
• Эненин эмгеги эки дүйнөдө эстен кетпейт, ата кадырга жетпейт.
• Энеңдин баткакта жатканын айтып келгенге сүйүн.
• Энеңи жонуңа көтөрүп үч ирет Меккеге жөө барсаң да карызыңдан кутулбайсың.
• Энеси болушчаактын кызы ыйлаак, атасы болушчаактын уулу урушчаак.
• Энеси жок кыз — эпсиз, атасы жок уул — жетесиз.
• Энеси жок кыз, атасы жок уул — жетесиз.
• Энеси жок кыздын эмчеги чоң, атасы жок уулдун аласы чоң.
• Энеси жоктун — кызы баш, атасы жоктун — уулу баш.
• Энеси көрбөгөнүн кызы көрөөр, атасы көрбөгөнүн уулу көрөөр.
• Энеси мактаган кызды алба, жеңеси мактаган кыздан калба.
• Энеси ой ойлобогон, атасы той тойлобогон.
• Энеси тепкен кулундун эти оорубайт.
• Энесиз кыз — никесиз, атасыз уул — жетесиз.
• Энесин көрүп — кызын ал, эшигин көрүп — төрүнө өт.
• Энесин Үч — Коргондон таанытам.
• Эң ачуу да тил, эң таттуу да тил.
• Эңкейгенге эңкейгин — атадан калган кул эмес, какайганга какайгын падышанын уулу эмес (өзүңдөн артык уул эмес).
• Эңсеген таппайт, издеген табат.
• Эп келтирип сүйлөсөң, эл сөзүңдү угат да.
• Эп көргөндү эп көр, жек көргөндү жек көр.
• Эпкиндүү болсоң, элиң сүйөт, курбу — курдаш, теңиң сүйөт.
• Эптүү зайып жартыны бүтөйт, кысканы узартат.
• Эптүү сүйлөп чөгөлөсө, кулдук кылып баш ургун.
• Эптүүуулдан септүүуул туулат.
• Эпчил төөнүжаса муштагандай иш кылат.
• Эпчил эки ичет.
• Эр — баш, катын — моюн.
• Эр — бир өлсө, эс — миң өлөт.
• Эр — зайыптын экинчи кудайы.
• Эр — тууган жеринде, ит — тойгон жеринде (жашайт).
• Эр — улан болбойт, ат — кунан болбойт.
• Эр — эгиз, эмгектүү — жалгыз (же сегиз).
• Эр — эгиз, эмгектүү — жалгыз.
• Эр — элден — суу — жерден.
• Эр — элден, балык — суудан.
• Эр — элдин оң жагынан каалоосу, жел жагынан паанасы.
• Эр адамдын жан жолдошу — ат.
• Эр азамат өлсө, Чубактын кунун куугандай куу.
• Эр азыгы — элден, бөрү азыгы - жолдон.
• Эр азыгы менен бөрү азыгы жолдон.
• Эр айласы - бир, катын айласы — миң.
• Эр алат деп коркоюнбу, эмчегим чыгат деп коркоюнбу.
• Эр атасыз болбос.
• Эр аттан айрылганда — жөө, эр элден айрылганда — алсыз, жетим.
• Эр атын зайып чаба албайт.
• Эр ачкадан өлбөйт, арынан өлөт.
• Эр барданы бек болсун, от барданы бош болсун.
• Эр башына кун (же иш) түшсө өтүгү менен суу кечет.
• Эр бир өлсө, эс миң өлөт.
• Эр болсоң эрдигиңди элге көрсөт, арык чапсаң күчүңдү жерге көрсөт.
• Эр болсоң, көк бол, айткан сөзгө бек бол.
• Эр бөрү жолдуу.
• Эр даңкын эл чыгарар.
• Эр деми — эм.
• Эр достугу — эгиз, эл достугу — деңиз.
• Эр жалдаган эмгегинен табат.
• Эр жаңылса да эл жаңылбайт.
• Эр жаңылып колго түшөт, куш жаңылып торго түшөт.
• Эр жаратсыз болбойт.
• Эр жигит ачкадан өлбөйт, ардан өлөт.
• Эр жигит бирде мырза, бирде кул.
• Эр жигит жигит болобу, этеги шорго малынбай, эр жигит жолу болобу, кез-кезде торго чалынбай.
• Эр жигит жолго жүрөр жолдош менен, карышкыр жолдош болбойт жолборс менен, бир жүрбө миң-миллиард берсе дагы акылы жок — акмак наадан менен.
• Эр жигит күрөшпөгүн балбан менен, балбанды жыга албайсың чалган менен.
• Эр жигит менен бөрү азыгы — жолдо.
• Эр жигит үйдө туулуп, жоодо өлөт.
• Эр жигит эки айтпайт.
• Эр жигит эл камын жейт.
• Эр жигит эл четинде, жоо бетинде.
• Эр жигит элдин камын жейт, эселек малын жейт.
• Эр жигит эмгекти сүйөт, эмгектин үзүрүндө жүрөт.
• Эр жигит энеден туулат, эл үчүн өлөт.
• Эр жигитке жетимиш түрлүү өнөр аз.
• Эр жигитке жетимиш түрлүү өнөр аздык кылат.
• Эр жигитти эл ичинде сынаба, эл четинде сына, канжыгадан баш чечишкен, карыдан кан кечишкен жоо бетинде сына.
• Эр жигиттин алганы жарашпаса алка жакасы ак болобу да, элине эмгек сиңип бак конобу.
• Эр жигиттин башы канжыгада, каны көөкөрдө.
• Эр жигиттин башына, нелер (эмне) келип, нелер (эмне) кетпейт.
• Эр жигиттин белгиси, бирде мырза, бирде кул.
• Эр жигиттин кадырын агайын билбейт, жат билет.
• Эр жолдошу — тобокел.
• Эр кадырын эр билет, зер кадырын зергер билет.
• Эр кадырын эр билет, эр билбесе ким билет.
• Эр кайраттуу болсо, катын уяттуу болот.
• Эр кайраты бир күндүк, эл кайраты миң күндүк.
• Эр канаты — ат.
• Эр канаты — күлүк ат, журт тиреги — эр жигит.
• Эр кармаган эмгегинен кутулат.
• Эр картайса эрки кетет, аял картайса көркү кетет.
• Эр карып эшек түшөбөйт, катын карып пакта (камыр) түшөбөйт.
• Эр карыса ат бөлөт, кемпирине жат болот.
• Эр карыса да, ой карыбайт.
• Эр келин балага жагат, затын эркелеткен эркек соң басып калат.
• Эр колбашчы өлсө — кол жетим.
• Эр колунан куш тойбос, эне колунан кыз тойбос.
• Эр коңураттан жер коңурат өтүптүр, ана катындан бала катын өтүптүр.
• Эр көңүлчөөгү — зар, катын көңүлчөөгү — кар.
• Эр көрбөгөн кыйшыкты зайып түзөйт.
• Эр күзгүсү — эмгеги.
• Эр мактанса, бир октук, бай мактанса, бир жуттук.
• Эр намыстын кулу.
• Эр намысы — эл намысы.
• Эр ортону — элүү жаш.
• Эр өлсө да, эл өлбөйт.
• Эр өлтүрүп, эриш бузганым жок.
• Эр өлүмгө күлүмсүрөп барат.
• Эр соргогу үй толтурат, катын соргогу үй курутат (же түгөтөт).
• Эр сыйлабас катындын, тулчулук берээр сазайын.
• Эр сыйлаган катын эшикке олтурбайт.
• Эр сыйлаган эшикте отурбайт, ат сыйлаган жөө баспайт.
• Эр сынаар кучкачмын, бир сынабай учпасмын.
• Эр тайын тартат, ит атасын тартат.
• Эр тамагы — элден, бөрү тамагы — жолдон.
• Эр ташыса — элине, суу ташыса — жээгине.
• Эр төркүнү эшикте олтурат, катын төркүнү төрдө олтурат.
• Эр төркүнү эшиктен кайтат, аял төркүнү төрдөн кайтат.
• Эр төрөгөн эл өлбөйт.
• Эр туулса, элге мактан.
• Эр уйкусу — куш уйкусу.
• Эр улан болбойт, ат кунан болбойт.
• Эр үчүн кылган жакшылык эбилип жерге түшпөс.
• Эр чегишпей, бекишпейт.
• Эр чегишпей, билишпейт.
• Эр чекишип бекишет.
• Эр эгиз, эмгексиз жалгыз.
• Эр эл камын ойлойт.
• Эр эмгеги менен, жер жемиши менен (даңктанат).
• Эр эмгегин жер жебейт.
• Эр эмгегин эл жебейт, эл эмгегин жер жебейт.
• Эр эмилбей мал кайда, кетмен чаппай дан кайда.
• Эр энеден туулат, тулпар бээден туулат.
• Эр энеден туулат, элге кызмат кылат (же эл үчүн өлөт).
• Эр энөө болот.
• Эр эңсегенине жетет.
• Эр эшиги тоң темир, эритмекке эр керек.
• Эрге берсең ашыңды эрлер сыйлар башыңды.
• Эрге жаккан аял элге да жагат.
• Эрге ишенбе, эки колуңа ишен.
• Эрге ишенгенче, эки босогоңо ишен.
• Эрге кылган жакшылык — элге кылган жакшылык.
• Эрге кылган жакшылык жерге калбайт.
• Эрге тиймек бат экен, өтүк ултармак кеч экен.
• Эрге уйку жок.
• Эрге чарык табылат, жеген иттин бетине кара.
• Эрден ашмак бар, элден ашмак жок.
• Эрден безсең да, элден безбе.
• Эрден кийин сый жок, энеден кийин төркүн жок.
• Эрден кийин эрмек жок, уулдан кийин урмат жок.
• Эрден чыксаң да, элден чыкпа.
• Эрден ыйман качып кутулбайт.
• Эрден эрдин неси артык, эптей келсе күчү артык.
• Эрден эрдин неси артык? Эптеп айткан сөзү артык.
• Эрди — катын бир үйдүн — айы менен күнү.
• Эрди — катын урушат, эси кеткен болушат.
• Эрди — катындын ынтымагы — капкалуу калаанын берекеси.
• Эрди даңазалаган эли, жерди даңазалаган кени.
• Эрди жарыткан да аялы, арыткан да аялы.
• Эрди жоо үстүндө көр.
• Эрди жоо үстүндө(жоодо) көр.
• Эрди кабагынан сына.
• Эрди катындын ынтымагы — капкалуу калаанын берекеси.
• Эрди көңүлдө сыйлаң, жоону көрбөй баалаң.
• Эрди кудай урарда котур болуп кашынат, атты кудай урарда аягынан басынат.
• Эрди кудай урарда элүүсүндө жаш болот.
• Эрди намыс өлтүрөт, коёнду камыш өлтүрөт.
• Эрди талап учурат, кушту канат учурат.
• Эрди эл баалайт.
• Эрди эр кылган да, жер кылган да — аял.
• Эрди этегинен, нарды буйласынан кармайт.
• Эрдиги тоодой, кеңдиги көлдөй.
• Эрдигинен солто кырылды, энөөлүгүнөн колпош кырылды.
• Эрдигиң бар эсиң жок, эчтеме менен ишиң жок.
• Эрдигиң бар, эсиң жок.
• Эрдик билекте эмес — жүрөктө.
• Эрдик кылсаң, сүрө бил.
• Эрдик кылып кой сойду (сойсоң), иттик кылын төш тартты (тартпа).
• Эрдик кылып кой сойсоң, иттик кылып төш тартпа.
• Эрди-катын — бир үйдүн айы менен күнү.
• Эрди-катын — эриш — аркак.
• Эрди-катын бир төшөктө жатып, эки башка түш көрөт.
• Эрди-катын бирин бири туура түшүнүшпөй, кечиришпей туруп, сыйлаша алышпайт.
• Эрдиктин мыктысы — жөнөкөйлүк.
• Эрдиктин түбү өзүнө жоо көбөйтөт.
• Эрдин ажалы эрден.
• Эрдин атын алыстан ук, жанына келсең — бир киши.
• Эрдин атын эмгек чыгарат.
• Эрдин бир журту — өз эли, бир журту — кайыны, бир журту — тайы.
• Эрдин даңкын — эл билет, дыйкандын даңкын — жер билет.
• Эрдин даңкын алыстан (же сырттан) ук.
• Эрдин даңкын эл чыгарат.
• Эрдин даңкын эмгек чыгарат.
• Эрдин ичине ээр токумчан ат батат, катындын ичине кара башыл киши батат.
• Эрдин көзү өтсө — чамгарак отто, зайыптын көзү өтсө — куттун качканы.
• Эрдин куну, нардын пулу эмес.
• Эрдин күнү — эл менен, элдин күнү — жер менен.
• Эрдин күчү — эшектин оосурагы.
• Эрдин күчүн эл сынайт.
• Эрдин малы — элдин малы.
• Эрдин намысы өз колунда.
• Эрдин насиби элден.
• Эрдин өзүн көрбө, даңкын ук.
• Эрдин өзүнө караба, сөзүнө кара.
• Эрдин сөзү эки эмес.
• Эрдин сөзү элде калсын, душман сөзүжерде калсын.
• Эрдин тебетейине карап зайыбын сына, атына карап затын сына.
• Эрдин эриши — элден, аркагы — жолдон.
• Эрдүү катын таяк жейт, койлуу катын куйрук жейт.
• Эрегишсең энеңди ал.
• Эрегиштен эр өлөт, кара кулак шер өлөт.
• Эрегиштен эр өлөт.
• Эрендер чыккан элет бар.
• Эрендер элдин четинде, үзөнгүдөн жан берет.
• Эри өлгөндө катынга төркүнүжакын.
• Эри өлүп, эрге тийген — элдин адаты; эри туруп, эрге тийген — беттин карасы.
• Эри өлүп, эрге тийген катын келинчек болот.
• Эри сүйбөс катынга эндик-упа не пайда.
• Эриккен — койчу, эси кеткен — жолоочу.
• Эрикпей кезген жолоочу эшек менен Мекеге барат, зерикпей иштеген бакыр ийне менен кудук казат.
• Эрим мени урса, мен балдарымды урам.
• Эринбесең эмгегиң өнөт.
• Эринен айрылган көмгөнчө ыйлайт, элинен айрылган өлгөнчө ыйлайт.
• Эринчеек эгинчиден эринбеген машакчы өтөт.
• Эринчеек эшке чыкса, ат жалдайт.
• Эринчээк түшкө чейин уктайт, кечке чейин эстейт.
• Эринчээк эгинчиден эринбеген машакчы озот.
• Эринчээк этегине аарчыйт.
• Эринчээк эшикке чыкса ат жалдайт.
• Эринчээкке бүгүндөн эртең оңой.
• Эринчээктин шылтоосу көи.
• Эриңе ишенгенче эки улагыңа ишен.
• Эрите билбесең алтын ирийт, ийлей билбесең тери чирийт.
• Эришине жараша — аркагы, эшегине жараша — тушагы.
• Эрк күчтүү болсо, тоо талаага айланат.
• Эрке бала — туз, ташбоор бала — муз.
• Эрке козу — эки энеге тең.
• Эркек (карып) эшек түшөбөйт, катын (карып) камыр түшөбөйт.
• Эркек атын зайып чаба албайт.
• Эркек бала шок болсун, шок болбосо жок болсун.
• Эркек баланы туурап кыз колуна сиет.
• Эркек берешен болсо — заар, ургаачы берешен болсо — каар.
• Эркек бий азууга салат, катын бий амал менен алат.
• Эркек болбосо, үй жетимсирейт.
• Эркек козу туулганда курмандыкка жараткан, эркек бала туулганда намыс үчүн жараткан.
• Эркек көңүлчөгү — зар, катын көңүлчөгү — кор.
• Эркек опкогу үй толтурат, аял опкогу үй түгөтөт.
• Эркек өзүн менсинет, эркекти ким теңсинет.
• Эркек туумак, кыз туумак эсте болсун.
• Эркек үндүү аялдын уяты жок, катын үндүү эркектин кубаты жок.
• Эркек үчүн өлүм таттуу.
• Эркекке жүрөк, аялга жөлөк керек.
• Эркектен ийменген катын элине сыйлуу.
• Эркектин жаманы — катындын экинчи кудайы.
• Эркектин көй сойгону, аялдын сайма сайганы менен тең.
• Эркектин лөгү сөзгө көнөт, катындын лөгү сүзүп ийет.
• Эркелик балага жагат, зайып эркелеткен эркек сыз басып калат.
• Эркелээриң болбосо эмшийгениң не пайда.
• Эркелээриң болбосо, эмшийгениң кимге таң.
• Эркенин жашы кургабайт, жоргонун тери кургабайт.
• Эркенин жашы кургабайт.
• Эркең эселек болот, карыса да эресеге жете элек болот.
• Эркин жүргөн катын — мурунтугу бош кунаажын.
• Эркин келсе, эки кулагыңды чой.
• Эрлүү катын таяк жейт.
• Эрөөл милдетин так аткарган жоокер өлбөйт.
• Эрте жазда куймак жеген, кеч күздө ээрдин тиштейт.
• Эрте жатып, кеч турган эринчээктин белгиси.
• Эрте оңбогон кеч оңбойт, кеч оңбогон эч оңбойт.
• Эрте сепсең бир күнү, эрте оросуң бир жума.
• Эрте соода — соода, кечки соода коога.
• Эрте турган — сергек, ырыскыга — теңдеш.
• Эрте турган адамдын насибеси (насип) артык.
• Эрте турган аялдын, бир жумушу артык.
• Эрте турган жигиттин бир ырысы артык, эрте турган катындын (кээде аялдын) бир иши (же жумушу) артык.
• Эрте турган жигиттин ырысы артык.
• Эрте турган эркектин (жигиттин), бир ырысы артык.
• Эрте тургандын этеги толот.
• Эрте чыксаң, алдыңдан күн чыгат, кеч чыксаң, алдыңдан түн чыгат.
• Эрте ысыган бат муздайт.
• Эртеден кечке тартактап, тактай тилген эки акмак.
• Эртең макул, бүгүн жок.
• Эртең менен жолу болсо, кечке чейин таскагын жазбайт.
• Эртең менен жолуң болсо, кечке чейин текиреңинден жазба.
• Эртең мененки насиптен калба, кечки насипке барба.
• Эртең тамактана турган идишиңди бүгүн жуу.
• Эртеңки ашка күт, кечки ашка күтпө.
• Эртеңки базар кечкидей болбойт.
• Эртеңки иш эшекти да кайгырткан.
• Эртеңки куйруктан бүгүнкү өпкө артык.
• Эртеңки күндүн камын бүгүн көр.
• Эртеңкини бүгүн тарбияла.
• Эртеңкинин эрте — кечи жок.
• Эсебин эптеп билебиз, эшегин кантип минебиз.
• Эсебиң так болсо, эртеңкиң нак болот.
• Эсен (өлбөгөн) кулга мал бүтөт, мал бүткүчө эс кетет, эшикке келген дос кетет.
• Эсен уул ыйлабас.
• Эсеп — чоттун тагы жакшы, эмгегиңдин агы жакшы.
• Эсеп — чоттун тагы жакшы.
• Эсеп билбес — чот билбес, жыйганынан айрылат.
• Эсеп билбес — эп билбес, жыйганынан айрылат.
• Эсеп, эсеп билбеген — эшек.
• Эсепке төө да чөгөт.
• Эсепсиз колхоз — эшиксиз үй.
• Эсептешкен дос болбойт.
• Эсептүү дос айрылбайт, эсепсиз дос кайрылбайт.
• Эсептүү дос айрылбас.
• Эсепчини жут алат.
• Эсери болбой, эл болбойт.
• Эси жок курсагы тойгондо эсирет.
• Эси жок элчи эки элди бузат.
• Эси кеткен сокурга тулку кактырат.
• Эсиң барда — этегиңди жап.
• Эсиң оосо, эчки бак.
• Эсирген серке аскадан секирсе, артындагы аксак койлор ташка жанчылар.
• Эсирген эркек жаза басат, эсинен жаңылган ургаачы эр кызганат.
• Эски — жаңыга аралжы, аз — көпкө аралжы.
• Эски (эки) сөздүн бири жалган, бири чын.
• Эски даракты түбүнөн кырк.
• Эски дос эстен кетпейт, жаңы дос баркка жетпейт.
• Эски дос эстен кетпейт, жаңы дос кадырга жетпейт.
• Эски досуң кас болбос, эски касың дос болбос.
• Эски жаңыга аралжы, аз кепке аралжы.
• Эски жоо атышаарга жакшы, эски дос алышаарга жакшы.
• Эски журттун кадыры өрүүдө билинет.
• Эски карыз — жаңы табылга.
• Эски көч кайда барса, жаңы көч ошого барат.
• Эски мечитке — күкүк азанчы, эси кеткен адамга — эшек азанчы.
• Эски сөздүн бири жалган, бири чын.
• Эскини жаңыртпа, жаңыны эскиртпе.
• Эскини тиксең, эсиң кетет.
• Эскини эптеп кий, жаңыны сактап кий.
• Эскиси жоктун жаңысы жок.
• Эстүү — көпчүл, эселек — кекчил.
• Эстүү — көпчүл, эселек — тууганчыл.
• Эстүү адам эмгектен качпайт, эзели жаман жакка баспайт.
• Эстүү зайып жартыны бүтөйт, кысканы узартат.
• Эстүү киши — элим дейт, эл жактаган жеңилбейт.
• Эстүү киши кыйшайбай, эл — журтуна тең болот.
• Эстүүгө эки ооз сөз жетет.
• Эстүүлүктүн белгиси — эпчилдик.
• Эт — этке, сорпо — бетке.
• Эт бычактуунуку.
• Эт дегенде бет барбы.
• Эт жакшысы картадыр, бир чалымы тартадыр.
• Эт жасаган колун жалайт.
• Эт жасаган эбин табат.
• Эт жебеген куш болбойт, эки жакшы туш болбойт, эки жакшы туш болсо, чамгарагы ыш болбойт.
• Эт жебесем таш жейин, этегиң жапчы кудагый.
• Эт жеген да ууру, сорпо ичкен да ууру.
• Эт жокто — карын, эл жокто — барың.
• Эт кайнаса шорпо жок, Эки сөздүн (убаданын) бири жок.
• Эт көрбөгөн (ачка киши) — чоң сугунат, ун (кант) көрбөгөн — бор сугунат, туз көрбөгөн шор — сугунат.
• Эт көрбөгөнгө өпкө таңсык.
• Эт көрүнгөнчө жип көрүнсүн.
• Эт менен челдин ортосунда.
• Эт этиме тийген катыныма баркым жок.
• Эт, май — бир тууган, пияздан күйгөнү күйгөн.
• Эт, сүт менен эл баккан, тери, жүн менен пул тапкан, коргол, көң менен от жаккан, эмгектүү адам кой баккан.
• Этеги шалтак болсо да, бай катыны эмеспи.
• Этекке жетсе, жеңге жок, эңгиреткен дүйнө бок.
• Этекти кессең жең болбойт, эзелки душман эл болбойт, жеткилең бийик жол болбойт, жээн — тага эл болбойт.
• Эти тургай табагым жок.
• Эти тургай табагыңды таап ал.
• Эти тургай, табагымды таппай жүрөм.
• Эти этиме тийген катыныма баркым жок.
• Этим, тургай табагымды таппайм.
• Этке жетпей туз тынбайт, эрге жетпей кыз тынбайт.
• Эттен өткөн таяктан, сөөктөн өткөн сөз жаман.
• Этти касапчы сомдойт, төөнүжүгү бар комдойт.
• Этти тарткан билбейт, туураган билет.
• Эч оокатың болбосо, эгин айдап, жерин чап.
• Эч оокатың болбосо, эгин айдап, жериң чап.
• Эч өнөрүң болбосо, көмүр өчүр, тал аарчы.
• Эчки болбосо теке болсун, сүтү болсо болду.
• Эчки жаан жааганда — койдун бакыры, күн тийгенде анын баатыры.
• Эчки өзү тууй албай жатып, койго аначы кириптир.
• Эчки өлөөрүндө сүзөнөөк.
• Эчки семирсе тоого чыгат, кызыл кулак семирсе соода чыгат, катын семирсе коога чыгат.
• Эчки сойсо бакырат, элдин баарын чакырат.
• Эчки сүйөт баласын, «тентегим» деп, кой сүйөт баласын, «жөнтөгүм» деп.
• Эчки тону этинде, эрдик сыны бетинде.
• Эчки тууй албай жатып, койго арачы болуптур.
• Эчки эгиз тууп койдон ашпайт, дарыя ташып тоодон ашпайт.
• Эчки эгиз тууп, койдон ашпайт.
• Эчки эгиз, иттики сегиз, арстандыкы жалкы, жалкы болмок кимдин баркы.
• Эчки эгизди тууйт, ит сегизди тууйт, жолборс бирди тууйт, бир жолборс миң иттин жолун бууйт.
• Эчкилүү кой өкүнчүл, келиндүү эл ушакчыл.
• Эчкини сааса булак, ичи толгон улак эле, териси эгинге кап, мүйүзү бычакка сап, тогуз карын майы, токсон чакмак куруту бар эле.
• Эчкиң болсо, сүт да болот.
• Эчкиче бакырып өлгүчө, койчо онтоп өл.
• Эчтемеден жаңылбаган олуяны табуу кыйын.
• Эшеги — бир теңге, токуму — миң теңге.
• Эшегине жараша акыры.
• Эшегине жараша тушагы, эришине жараша аркагы.
• Эшегине жараша чому, төөсүнө жараша кому.
• Эшегинин тушагы жок, төөсүнө ком жасаар имиш.
• Эшек айкырса, булбул тынчып калыптыр.
• Эшек баксаң ардактап тулпар болбойт, эли башка бул арам тууган болбойт.
• Эшек барга саналса да, малга саналбайт.
• Эшек кашыганды, жаман сыйлаганды билбейт.
• Эшек минген ат сурабайт, балык жеген эт сурабайт.
• Эшек мингендин эки буту тынбайт, эки катын алгандын кулагы тынбайт.
• Эшек сайда заңкылдайт, малым болсун баткакта.
• Эшек сайда заңкылдаса, баткак берер жазаңды.
• Эшек семирсе ээсин тебет.
• Эшек табылса, тезек табылбайт, тезек табылса, этек табылбайт.
• Эшек эшектен калса, кулагын кес.
• Эшекке ээр жарашпайт.
• Эшектен жыгылганды элирген атка мингизбе.
• Эшекти кандай ардактап баксаң да, буудан болуп бербейт.
• Эшекти отко айдаса, бокко качат.
• Эшектин жүгү жеңил болсо, жатак (же жаталак) болот.
• Эшектин жүгү жеңил болсо, жаталак болот.
• Эшектин кулагы узун, ушакчынын тили узун.
• Эшектин күчү — адал, сүтү — арам.
• Эшектин күчү адал, сүтү арам (же эшектин сүтү арам, күчү адал).
• Эшигин көрүп төрүнө өт, энесин көрүп кызын ал.
• Эшик алдынан жел келгиче, үй артынан жоо келсин.
• Эшик ачык болсо да сурап кир.
• Эшикке чыксам эчки каапыр тебелейт, үйгө кирсем кайнэнем каапыр жемелейт.
• Эшиктен келип төр меники дейт, жолдон келип тон меники дейт.
• Эшиктен кирип, төр меники дейт.
• Ээгиңдеги сакалың, эрксиз (элсиз) жүрсөң агарат.
• Ээк астында элди ойло.
• Ээн баштык менен тапкан малың өз башыңа жүк болор, эмгек менен тапкан малың өлгөнүңчө мүлк болор.
• Ээн баштык менен тапкан малың, өз башыңа жүк.
• Ээн жерде ойло, эл ичинде сүйлө.
• Ээн жердин көк бөрү.
• Ээн жердин сууру алты айгырга жүк.
• Ээн көлдү шайтан ээлейт.
• Ээр токумдуу ат ээсин түгөтөт.
• Ээси арамза болсо, аты котур болот.
• Ээси итин жумшайт, ит — куйругун жумшайт.
• Ээси келсе, бээсин бер.
• Ээси көрмөксөн болсо, малы көтөрүм болот.
• Ээси теңдикке көнсө да, ууру көнбөйт.
• Ээси укмуштуу болсо, ую жорго болот.
• Ээси эки кылам десе, эгем бир кылат.
• Ээсин сыйлаган итине сөөк таштайт, (ээсин сыйласаң, итине сөөк сал).
• Ээсин сыйлаган итине сөөк таштайт.
• Ээсин сыйласаң (ган) итине сөөк сал (ат).
• Ээсине буюрбаган мал, башкага буюрбайт.
• Ээсине керек болсо, коңшу таарынбайт.